Krytyka Polityczna jako źródło cierpień oraz Ciało

Miała tu być przeprowadzona ku Waszej uciesze egzegeza ostatniego nr Krytyki Politycznej, ale pozostawię to innym. Nie zmienia to faktu, że zasługuje on na bardzo wnikliwe przeczytanie, gdyż jest dla branży kryminałem, dla aspirujących podręcznikiem, dla innych jeszcze tabloidalną sensacją. Bardzo to jest ciekawe, Artur Żmijewski z pomocą przyjaciół przeprowadził wywiady z najbardziej znanymi dyrektorami polskiej sztuki i muzealnictwa. Czasem bezustannie prowokując (Agnieszka Morawińska), czasem zadziwiająco bezkonfliktowo (Milada Slizińska). Byłaby to może i lektura obowiązkowa, gdyby nie dojmujące wrażenie, wynikające oczywiście z kompleksów i niedowartościowania, że skupianie się na centrach, które faktycznie są w naszych warunkach osią zdarzeń, jest jednak trochę mało objaśniające. Większość z przepytywanych udzieliła już mnóstwa wywiadów i tak naprawdę to największą zaletą jest zebranie ich głosów w całość. Fakt, że z niektórych możemy się bardzo dużo dowiedzieć o kulisach zdarzeń, czasem bardzo istotnych kwestiach. Np. o sprawie instalacji p.poż w POLIN. To jest coś.
Bardzo mi jednak brakuje w tym zestawie ludzi niekoniecznie z centrów, którzy własną katorżniczą pracą potrafili stworzyć instytucje liczące się pod każdym względem. W otoczeniu nie zawsze mocno sprzyjającym ich zamiarom. Nie mówię tu o sobie, nie w tym rzecz. To jest mała galeria i z konieczności oddziałuje lokalnie, na tutejszą skalę. Myślę o Monice Szewczyk, która w Białymstoku stworzyła miejsce wielofunkcyjne, nie tracące cały czas waloru  dobrze pojętej lokalności, wynikającej także z położenia, a jednocześnie nowoczesne w sposobie funkcjonowania pod każdym właściwie względem. Jest też Leszek Karwowski, który zawiaduje wielkim kompleksem Muzeum Narodowego w Szczecinie, budując jednocześnie nowy jego oddział. Choćby te dwie postaci dałyby obraz pracy w miastach peryferyjnych, w których kwestia relacji władzy i instytucji kultury wygląda niż w Warszawie. I jeszcze jest Ewa Łączyńska-Widz, która w relatywnie krótkim czasie przekształciła nie liczącą się galerię miejską w Tarnowie, w jedno z najciekawszych miejsc sztuki polskiej dziś. To trzy spektakularne przykłady, ale może przydałoby się popytać też Agatę Smalcerz z Bielska-Białej albo Ninę Hobgarską z Jeleniej Góry jak się robi galerię wbrew właściwie wszelkim okolicznościom. Wiem, że wyszłoby bardzo grubo (w sensie objętości oczywiście) ale może następny numer? Żarty żartami, przy całym szacunku dla rozmówców AŻ i jego przyjaciół, jeśli za muzeum stoją lata historii albo zapotrzebowanie polityczne, to jest to przy wszystkich oczywiście potwornych trudnościach, mało związane z tak ulubioną przez naszego dociekliwego wywiadowcę kwestią relacji instytucja-społeczność. Dużo trudniejsze jest pokazywanie jego wytworów np. w mieście niespełna stutysięcznym bez szkoły artystycznej. Tu jest pytanie o dalszy ciąg, sens i role polityki kulturalnej samorządów.
No, ale o ile się nie zgadzam ze wszystkimi tezami odkurzonego niedawno tekstu Jana Sowy z "Kresów", to spostrzeżenie o "KP" zawsze ze zwycięzcami jest celne. Może niesprawiedliwe, ale w tym wypadku na pewno oczywiste.
Szedłem sobie dziś ze Zdzisiem wieczornym miastem, było trochę zimno, ale bez przesady, nawet nie tak ciemno, pusto i idyllicznie. Jakaś równowaga mnie ogarnęła emocjonalna i fizyczna, to był ten moment kiedy wszystko się zgadza, ma ukryty sens, a w światłach latarń jest łagodne i mądre przesłanie - nie szarp się, bądź, ciesz się, ze jest teraz. Zaraz mi przeszło, piesek spojrzał na mnie pytającym wzrokiem i znów byłem trochę zły na wszystko, ale przynajmniej z nadzieją na przejaśnienia.
Wczoraj Body/Ciało, film który afirmatywnie zaakceptowałem, bezbłędnie zrealizowany, prosty w przesłaniu, nie można w dodatku powiedzieć o nim, że jest piękny. Jest trochę naprawdę o ile sztuka może być naprawdę. No i są w nim obrazy J.J.Ziółkowskiego, pokazane tak, jak się sztuki w polskim kinie nie pokazuje. Każdemu polecam, jest tak smutny, jak optymistyczny, jest historyjką i uniwersalną opowieścią. Bardzo i koniecznie.

Zdziś na wiosnę.